Małopolski Klaster Poligraficzny - zaczęliśmy działać.
dodany: 2012-06-28 przez: Marek Pisarik
Czym jest Klaster?
Koncepcja klastra przemysłowego (ang. industrial cluster) została po raz pierwszy zdefiniowana na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku przez M. Portera jako: „geograficzne skupisko wzajemnie powiązanych firm, wyspecjalizowanych dostawców, jednostek świadczących usługi, firm działających w pokrewnych sektorach i związanych z nimi instytucji (na przykład uniwersytetów, jednostek normalizacyjnych i stowarzyszeń branżowych) w poszczególnych dziedzinach, konkurujących między sobą, ale również współpracujących” (1). Obok ww. klasycznej definicji M Portera, w literaturze przedmiotu funkcjonuje wiele innych definicji klastra, co świadczy o dużej dynamice zjawiska klasteringu. W szczególności, przyjmuje się różne definicje klastrów na potrzeby różnych działań i programów wspierania klasteringu.
Jakkolwiek nie ma zgody co do jednoznacznej definicji klastra, za jego najważniejszą charakterystykę należy uznać istnienie wewnętrznych relacji i powiązań mających charakter systemowy oraz równoczesne występowanie tak konkurencji, jak i kooperacji pomiędzy poszczególnymi podmiotami – co określane jest przez coraz częściej używane w literaturze ekonomicznej słowo kooperencja (ang. coopetition(2)) . Kooperencję można rozumieć jako strategię wspólnego tworzenia wartości oraz konkurencji przy podziale tej wartości w warunkach częściowej zbieżności celów i zmiennej strukturze gry o sumie dodatniej(3). Zjawisko kooperencji obrazuje rekonfigurację modelu tworzenia wartości (ang. Value creation) przez przedsiębiorstwa, z dominującej wcześniej metody łańcucha wartości (ang. value chain) do modelu sieci wartości (ang. value networks), w którym przewaga konkurencyjna jest determinowana przez umiejętności wspólnego wykorzystywania zasobów przez podmioty działające w określonych branżach przemysłowych(5).
Cechy charakterystyczne klastra
Klastry charakteryzują się przestrzenną koncentracją zasobów materialnych, jak i niematerialnych sprzyjających dalszemu rozwojowi danego sektora. Najważniejszy element klastra stanowi z reguły silnie skoncentrowana grupa przedsiębiorstw otoczona przez szereg wyspecjalizowanych kooperantów, instytucji i organizacji. W przypadku klastrów wysokich technologii, szczególna rola może przypadać silnemu ośrodkowi naukowemu, stanowiącemu źródło wiedzy, wyspecjalizowanych kadr i potencjalnych rozwiązań technologicznych. Wyznacznikiem występowania realnego klastra jest przede wszystkim ponadprzeciętny stopień koncentracji przestrzennej podmiotów gospodarczych działających w danym sektorze i sektorach pokrewnych.
Kluczowe dla zrozumienia istoty klastra jest uwzględnienie roli i interakcji pomiędzy różnorodnymi czynnikami stanowiącymi naturalne atrybuty klastrów, takimi jak:
- koncentracja przestrzenna (bliskość geograficzna),
- systemowy, sieciowy charakter społecznie zakorzenionych powiązań13,
- kooperencja (ang. coopetition) czyli jednoczesne konkurowanie i kooperacja podmiotów gospodarczych,
- wieloletnie tradycje danej działalności w danej lokalizacji (tzw. lokalne czy regionalne zagłębia tradycji),
- atrakcyjny rynek wyspecjalizowanej siły roboczej,
- efektywna dyfuzja tzw. wiedzy ukrytej (ang. tacit knowledge), której pozyskanie wymaga wchodzenia w bezpośrednie relacje międzyludzkie,
- znaczące zasoby kapitału społecznego, przejawiające się m.in. wzajemnym zaufaniem, patriotyzmem regionalnym, dostrzeganiem wspólnych celów i przekładających się na efektywną współpracę w układzie potrójnej helisy (ang. Triple helix) – tzn. między przedsiębiorcami, środowiskiem nauki oraz władzami publicznymi.
(1) A. Marshall, Principles of Economics, Macmillan, London 1920.
(2) Np. J. Cygler, Kooperencja przedsiębiorstw. Czynniki sektorowe i korporacyjne, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa 2009.
(3) G.B. Dagnino, F. Le Roy, S. Yami, W. Czakon, „Strategie koopetycji - nowa forma dynamiki międzyorganizacyjnej?”, Przegląd Organizacji, 2008, 6.
(4) Metoda opracowana przez M.E. Portera w: M.E. Porter, Competitive Advantage, Free Press, New York, 1985,przedstawiająca przedsiębiorstwo jako sekwencję działań (funkcji), układających się w sekwencje od fazy pozyskiwania surowców, materiałów i technologii poprzez przetwarzania ich w wyroby finalne i dostarczenie odbiorcy.
(5) O.D. Fjeldstadt, M. Becerra, S. Narayanan, “Strategic Action in Network Industries: An Empirical Analysis ofthe European Mobile Phone Industry”, Scandinavian Journal of Management, 2004, Vol. 20, No. 1-2, s. 173-196.
(6) Wiedza ukryta (ang. tacit knowledge) jest wiedzą osobistą, trudną do sformułowania i udokumentowania, przejawiającą się w działaniach danej osoby, możliwą do przekazania tyko w sposób interakcyjny w wyniku bezpośrednich kontaktów międzyludzkich.
2013-05-15 Promocja na wagę Zdrowia czyli Royal Canin w trosce o naszych pupili.
2012-05-23